Meer dan 600 jaar later kun je nog steeds die notebook openen en die dag zien. Geschreven in spinlussen zijn dagdromerige berekeningen over hoe groot een bepaalde boom is en hoe lang het kan duren om Rome te bereiken. Er is een schets van een paar kleurrijke schepen en een andere van twee handelaars in groene hoeden, die een maaltijd met brood en vis onderzoeken. Blijf doorbladeren en er ontstaat een heel leven. Scribbles en schetsen vullen elke pagina. Persoonlijke anekdotes en zwaarbevochten lessen nestelen zich naast verzameld materiaal, inclusief gebeden, gekopieerde citaten en lijsten met kruiden.
Welkom in de wereld van de zibaldone. Een vreemd mengsel van dagboek, grootboek, doodle en scrapbook, deze volumes - samen met soortgelijke "jagendepodgets" en "alledaagse boeken" - dienden vanaf de 14e eeuw als een patroon voor het interieurleven, en brachten comfort en inspiratie voor iedereen van Thomas Jefferson naar Lewis Carroll.
Ze hielpen de burgers van een snel veranderende wereld om te begrijpen wat ze aan het lezen, zien en werden, waardoor ze de weg vrijmaakten voor meer hedendaagse opnamevormen, zoals bloggen, tweeten en delen op Tumblr. En volgens de nieuwste generatie zibaldone-fans is het misschien het juiste moment om ze terug te brengen.
Een pagina uit het alledaagse boek van Walt Whitman. (Foto: Library of Congress / Manuscript Division)
Hoewel het onmogelijk is om exact vast te stellen wie de eerste zibaldon schreef, leek hij waarschijnlijk op onze dagdromende vriend hierboven. Zoals geleerde Eve Wolynes uitlegt in 'A Living Text: geletterdheid, identiteit en veertiende-eeuwse Italiaanse handelaars in de Zibaldone da Canal,"In de 13e en 14e eeuw was er sprake van een sterke toename van alfabetisme bij handelaars in middenklasse, accountants en handwerkslieden. Anders dan hun tegenhangers uit de hogere klassen, die zich meestal aan het Latijn hielden, schreven deze handelaars in de Italiaanse taal; ze waren ook meer geneigd om allerlei soorten werk samen te wroeten en te spelen in een klein, draagbaar boek. Ze noemden elk deel een zibaldon, Italiaans voor 'een hoop dingen', mogelijk naar een soort gemengde stoofpot.
Terwijl de handelaren door Europa reisden, zo ook met deze uitvinding - die, zoals de meeste goede ideeën, samensmolt met anderen die elders waren opgekomen. In het oude Griekenland had Aristoteles voorgesteld dat zijn studenten de rollen van aantekeningen van hun studie op onderwerp zouden ordenen, zodat ze naar believen konden terugkeren naar de plaats van elk onderwerp. Leraren uit de Renaissance leerden dit idee opnieuw uit en tegen de 17de eeuw kwamen studenten in Oxford moesten 'alledaagse boeken', georganiseerde notitieboeken gevuld met nuttige teksten van elders worden bewaard.
Ondertussen leende een jonge dichter Giacomo Leopardi, terug in Italië, het genre een nieuwe vleugje literaire integriteit. Leopardi, die jong stierf, was zowel briljant als somber - tenminste één moderne geleerde heeft hem vergeleken met Kurt Cobain - maar meestal was hij vruchtbaar. Zijn Zibaldone di pensieri begint met een maanverlichte ontmoeting met een blaffende hond en lanceert 2000 pagina's met frustraties, inzichten, poëtische fragmenten en gekopieerde passages. Na hem was de zibaldone geen stoofpot meer. Het was, in de woorden van een andere hoogstaande ratjetoe, 'een salade van veel kruiden' geworden.
Thomas Jefferson had twee gewone boeken - één voor juridische aangelegenheden, en één voor literaire boeken. Deze pagina uit zijn literaire boek bevat een nauwgezette kopie van Homer's Odyssey. (Foto: Library of Congress / Manuscript Division)
Deze bedwelmende combinatie van nut en prestige betekende dat tegen de 19e eeuw vrijwel elke serieuze literaire figuur reisde met een notitieboekje en pen specifiek voor zibaldoning. Ralph Waldo Emerson en Henry David Thoreau werkten samen aan een alledaags boek, het verzamelen en delen van gedichten die ze elk bewonderden. Oscar Wilde schreef zijn eigen favoriete aforismen op, en Lewis Carroll bracht veel tijd door met het schetsen van veeleisende labyrinten. H. P. Lovecraft's boek is gevuld met kiemen van horrorverhalen, afgekort "Hor. Sto. "En verscholen tussen citaten uit Hawthorne en de New York Times. ('De hand van de dode schrijft', leest één verhaal in zijn geheel.)
Niet-literaire typen werden echter niet gespaard. Ten minste één geleerde heeft betoogd dat Carl Linnaeus zijn taxonomische systeem bedacht omdat hij zo gewend was om als een ratjetoe te denken. Het alledaagse boek van William Byrd II, oprichter van Richmond, Virginia, staat vol met geschriften, maaltijdblokken en 18e-eeuwse seks tips, die allemaal vruchtbaar zijn gebleken voor moderne wetenschappers die hopen op een glimp van het koloniale Amerikaanse leven. De Britse zeeman Henry Tiffin verschijnt in nul geschiedenisboeken, maar vulde zijn eigen boek met 28 jaar aan zee-shanties, aantekeningen van schepen en prachtige aquarellen.
Een pagina uit het alledaagse boek van Elizabeth Cady Stanton, bewaard van 1831 tot 1841. (Foto: Archive.org/Public Domain)
Tegenwoordig is het een zeldzame leek die een notitieboekje als Tiffin bewaart. Maar het is ook moeilijk om iemand te vinden die geen soort van mengelmoes heeft, in de vorm van een Twitter-tijdlijn, een Pinterest-bord of een smartphonebladepad. Sommige mediageleerden beweren dat gewone boeken en zibaldones voorloper waren van internet, dat op dezelfde manier scrappy en mixed-up is, rijk aan invloeden en perfect bereid om te zigzagen tussen genres..
"Het is een soort van ingebouwde in het web," zegt Deb Chachra, een assistent-professor van materiaalwetenschapper aan het Olin College. "Bladwijzers zijn al heel vroeg aan browsers toegevoegd, dus er is altijd een manier geweest om deze broodkruimels in een online ruimte te krijgen."
Chachra houdt zich bezig met online archiveren - "Pinboard is mijn alledaags boek", zegt ze, maar ze heeft ook een tiental fysieke zibaldones op haar bureau, waarmee ze losse gedachten, citaten en ephemera opslaat. "Het is de plaats met de intellectuele dingen waar ik later op terug zal komen", zegt ze. Ze bladert door haar telefoon terwijl er opnieuw een foto van een leven verschijnt: een ticket voor een mijnmijnrondleiding , een gedicht van Margaret Atwood, stickers van het British Museum.
Twee zibaldones van Deb Chachra - een volle 2015 en een lege 2016 - aan het begin van het nieuwe jaar. (Foto: Deb Chachra)
Chachra leest vooral boeken op haar Kindle, dus nadat ze er een heeft voltooid, zal ze er een zot over schrijven in haar zibaldone. Op die manier kan ze haar voortdurende aanwezigheid ergens voelen, zelfs als ze niet op een plank ligt. Ze zal hetzelfde doen voor films en concerten. "Het hebben van fysieke herinneringen aan ervaringen is niet nieuw," zegt ze, maar in een wereld van foto's van mobiele telefoons en opgeslagen webgeschiedenis is het gemakkelijk om te vergeten dat als we de offline delen van ons leven willen onthouden, we zullen hebben om wat van het beenwerk te doen.
Plus, in tegenstelling tot zoveel moderne tools, doet het niet eens alsof het over productiviteit gaat. "Het is niet zoals budgetteren," zegt ze. "Het is meer zo, waar moet ik mijn leven aan besteden? Wat zijn de dingen die ik doe en die ik heb gedaan? "
Het enige wat je nodig hebt om je eigen zibaldone of alledaagse te beginnen is een lege notebook, een pen, een open geest en misschien een rol tape. Maar als je inspiratie wilt van diegenen die eerder zijn geweest, kun je je eerst wenden tot Erasmus van Rotterdam, een Nederlandse humanist die zich inzet om het universum van het leven te omarmen. In zijn De Copia, vanaf 1512 biedt hij een rijke schat aan boekwaardige ontdekkingen.
"Wat je ook tegenkomt," schrijft hij, "je zult meteen kunnen noteren ... of het nu een anekdote is of een fabel of een illustratief voorbeeld of een vreemd incident of een stelregel of een geestige opmerking of een opmerking die opvalt voor een andere kwaliteit of een spreekwoord of een metafoor of een vergelijking. "Je kunt voelen dat hij van de mogelijkheden geniet, alsof hij lacht aan een dessertbuffet.
Giacomo Leopardi's Zibaldone di pensieri, te zien in de Nationale Bibliotheek van Napels. (Foto: Carlo Raso / Public Domain)
De schrijvers van deze schrijvers hebben ook praktische tips. Als je een strikt thematisch, alledaags boek wilt, adviseer je Erasmus, probeer je onderwerpen van tevoren voor te bereiden, zodat je weet waar je alles wat je tegenkomt kunt plaatsen. (Hij stelt voor te beginnen met 'goddeloosheid' of 'vreemde sekten', maar je kilometers kunnen variëren.)
Maar organisatie is veel minder belangrijk dan commitment. Virginia Woolf hamert dit huis in haar essay 'Hours in a Library' uit 1917, waarin ze verwijst naar 'die oude notitieboeken die we allemaal hebben, op een of ander moment, hadden een passie voor beginnen' - de nadruk op dat laatste woord. "De meeste pagina's zijn leeg, het is waar", vervolgt ze. "Het stopt plotseling in de maand juni."
Ik overwoog dit citaat te kopiëren en het in mijn alledaagse boek te deponeren onder "pure wang." Maar in plaats daarvan schreef ik er een op van Leopardi, nog steeds de meest ware pleitbezorger van het formulier. 'Je leert honderd pagina's per dag over hoe je moet leven', schreef hij in zijn eigen zibaldone, ongeveer halverwege de volwassenheid. "Maar het boek (dit boek) heeft 15 of 20 miljoen pagina's." Tijd om ze in te vullen.