Waarom One Island 80% van de vanille in de wereld verbouwt / vanille

Vorige week stuurde de in Wisconsin gevestigde Penzey's Spices e-mails op met een frown-emoji. De gelegenheid was een paar dollar per ounce wandeling in de prijs van vanille. Oprichter Bill Penzey schreef een korte uitleg: Madagaskar, waar 80 procent van de vanille van de wereld vandaan komt, heeft een moeilijke periode doorgemaakt. Een perfecte storm van droogte en een paar cyclonen troffen de vanilleboeren hard. De kabbelende effecten hebben alles verstoord, van de toeleveringsketens van massale multinationale bedrijven tot het aroma in fudge.

Maar hoe kwam één eiland om de vanille-industrie te domineren? En waarom is één kilo "gewone vanille" nu waardevoller dan één kilo zilver?

Tenslotte is vanille zelfs niet inheems in Madagaskar. De belangrijkste bron van vanille is de Vanille planiflolia orchidee. De smaakstof van de lange peulen werd lang gekweekt in Mexico en werd gebruikt in rituelen en in de traditionele Azteekse drank van gemalen, gekruide chocolade. Toen de conquistadores van Spanje het Azteekse imperium ontmantelden in de 16e eeuw, stuurden ze Mexicaans zilver, chocolade en vanille terug naar Europa. Vanille, met zijn bloemige, subtiele smaak, werd al snel een favoriet, vooral als een begeleiding van chocolade en room. Maar toen Europeanen probeerden het te laten groeien in hun botanische tuinen en hun koloniën, ontwikkelden de lange pods zich niet. Vanilla's belangrijkste bestuiver was terug in Mexico: de Melipona-bij.

Zonder bestuiving was de productie van vanille meestal beperkt tot Mexico. Maar andere regio's waren wanhopig om waardevolle vanille te laten groeien en planten werden naar waarschijnlijke klimaten over de hele wereld verzonden. In 1841 bedacht een jonge innovator een onwaarschijnlijke oplossing. Edmond Albius was een 12-jarige slaaf op het Frans gecontroleerde eiland Réunion, in de Indische Oceaan. Met behulp van een stok en zijn duim duwde Albius de mannelijke helmknoppen en het vrouwelijke stigma van de vanillebloem tegen elkaar en bestookte het efficiënt. Productie van massale vanille werd plotseling mogelijk, vooral in warme, vochtige klimaten. Tiny Réunion past precies, maar dat geldt ook voor een ander, veel groter eiland een paar honderd kilometer naar het westen: Madagaskar. *

De reden dat Madagaskar nog steeds bovenop het vanillegame zit, is grimmig: volgens The Financial Times, het is een van de weinige regio's met het juiste klimaat die ook arm genoeg is om arbeidsintensieve handbestuiving betaalbaar te maken. Terwijl andere landen, zoals India, de zware productie van vanille hebben ingewijd, maken enorme schommelingen in de internationale prijs het een gevaarlijk gewas om op grote schaal te groeien. Veel boeren kiezen ervoor om zich aan andere gewassen te houden. Deze concentratie van vanilleproductie maakt de industrie en de prijzen nog preciezer - op dit moment hebben evenementen in Madagaskar ertoe geleid dat sommige ijssalons geld verliezen op elke bolletje vanille.

Vanille is al lang een van 's werelds duurste smaakmakers. Kunstmatige vanilleprodukten zijn al eeuwenlang overvloedig aanwezig, gemaakt van alles, van beverbekken tot petroleumproducten. Maar met de vraag naar natuurlijke smaken booming, zijn hoge prijzen inspirerende vanilla-overlopers overal van boerderijen in Madagascar tot spice-bedrijven in Michigan. Hoewel een beetje vanille een lange weg aflegt, is er geen teken dat ons verlangen naar vanille snel ergens naartoe gaat.

*Correctie: Dit verhaal heeft eerder verklaard dat Madagaskar ten oosten van Réunion ligt. Het is in het westen.

Gastro Obscura bestrijkt 's werelds meest wonderbaarlijke eten en drinken.
Meld je aan voor onze e-mail, twee keer per week afgeleverd.