Elk van deze formaties kan elders in de wereld worden gevonden, maar Caverna da Torrinha is een van de meest complete kalksteengrotten van Brazilië vanwege de rijkdom en diversiteit van de speleothems (grotformaties), waardoor het een fascinerende plek is om te bezoeken. Het is ook een van 's werelds grootste grotten.
Gruta da Torrinha, zoals het ook wordt genoemd, ligt net ten noorden van Chapada da Diamantina National Park, 450 kilometer ten westen van Salvador da Bahia. Tot 1992 was slechts één grot van het Caverna da Torrinha-complex bekend aan de omliggende bewoners. Rotstekeningen bij de ingang van die grot getuigen van inheemse mensen die ooit het gebied bewoonden.
Toen een Franse speleoloog met Meanders Speleological Group deze kloof onderzocht, zette ze haar lantaarn neer om te rusten. De vlam flikkerde, verraadde een stroom van lucht die uit een nauwe doorgang tussen gevallen blokken kwam. Het gaf toegang tot een veel groter ondergronds gebied, waarvan slechts zo'n 14.000 meter in kaart is gebracht.
Rotsschildering bij de ingang (foto door Coen Wubbels)
Als je over dezelfde rotsblokken klautert als de Franse speleoloog ooit deed en je een weg wurmde door de nauwe doorgang, kom je bij de twee aangrenzende grotten - samen met een verplichte gids die een lantaarn zal brengen en je een helm zal geven. De speleologie vereist fysieke fitheid en een matige mate van lenigheid. De vier uur durende tour omvat nogal wat lopen, vaak met gebogen hoofden voor degenen die langer zijn dan 1,70 m (ongeveer 5,6 voet). Het is zeker geen reis voor claustrofobie.
Een van de meest indrukwekkende - zo niet ietwat angstaanjagende - momenten is wanneer de gids je vraagt om even stil te zitten en stil te zijn. Hij draait de gaslamp naar beneden en plotseling voel je hoe je je in de ingewanden van de aarde bevindt, afgesneden van enig geluid of licht. Voor mij was het de grootste ervaring van hoe de wereld moet zijn als hij doof en blind is. In feite kostte het me moeite om niet in paniek te raken. Ik concentreerde me op mijn ademhaling, ontspande mijn spieren en liet de stilte doordringen in mijn wezen. Plotseling was het moment niet langer eng, noch mooi. Het was perfect.
In de grotten (foto door Coen Wubbels)
In de regio zijn meer dan 200 grotten ontdekt, waarvan er vijf open zijn voor het publiek. Sommige zijn onder wetenschappelijk onderzoek en er wordt aangenomen dat veel, zo niet alle, grotten het resterende bewijs zijn van een rivier die hier ooit stroomde. Tegenwoordig zijn de meeste grotten droog, terwijl sommige ondergrondse meren hebben.
Tien meter (ongeveer 33 voet) onder de Torrinha Cavern, werd een nieuwe ondergrondse rivier ontdekt. Het kan zijn dat alle grotten nog steeds verbonden zijn; het kan een kwestie zijn van het vinden van de passages. Terwijl de eerste grot de thuisbasis is van algemene stalagmieten en stalactieten, liggen de echte edelstenen in deze diepere verborgen grotten. Door de tweede grot slingert een 1.500 meter lang pad, met een aragoniet bloem en gipsnaalden. De derde grot is een grote hal van 100 bij 200 meter, de thuisbasis van helicitiet en een aragonietbloem in een bola.
helictieten (foto door Coen Wubbels)
Een helictiet is een vervormde vorm van stalactiet. De grotformatie verandert zijn as tijdens zijn groei, de zwaartekracht tartend door de kracht van kristallisatie van het mineraal, vaak groeiend in gebogen of hoekige vormen (in tegenstelling tot een stalactiet, die als een ijspegel van het dak hangt, of een stalagmiet, die stijgt als een kolom van de vloer). Het is nog steeds een raadsel hoe ze worden gegenereerd, hoewel er verschillende hypotheses zijn (zoals de vorming van capillaire krachten, onzuiverheden in het afgezette calciet en / of luchtstromingen).
De aragonietbloem (hierboven afgebeeld) is uniek in de wereld. 'S Werelds op één na grootste van de zeldzame speleothem groeit in de Caverna da Torrinha. De vorming van calciumcarbonaat lijkt op een bloem, vandaar de naam. Deze grot heeft een helictiet met een aragonietbloem op zijn punt, die het symbool is geworden van deze grot, evenals van alle andere grotten in de regio.
Een bola (bal) is een ongebruikelijke, broze structuur van calciet die eruitziet als een eierschaal. Daarin groeit een aragonietbloem. Eén bola in deze grot staat nog steeds open en de bloem is zichtbaar; de tweede bekende bola is gesloten en wetenschappers speculeren of er ook een bloem in zit.
Op het diepste punt van de grot liggen naalden van gips (calciumsulfaat), dunne bladen gips die eruit zien als naalden, die uit clusters op de vloer van de grot stralen. Van een afstand lijkt het erop dat iemand op smalle droge metalen naalden heeft gestrooid over smalle metalen naalden. De naalden, recht en gemiddeld vier centimeter lang, zouden bijna onmiddellijk breken als je ze aanraakt. In Caverna Torrinha groeien 's werelds grootste gipsnaalden op 25 inch lang.
Stalactieten en stalagmieten (foto door Coen Wubbels)
Er zijn twee manieren om de grot te bezoeken (er is geen openbaar vervoer daar naartoe): rij daar zelfstandig heen, of huur een auto in Lençois, rijd naar Iraquara en vraag om een routebeschrijving. De eigenaar van de grot is Eduardo Figueiredo da Silva en hij kan u voorzien van een gids. U kunt hem ook van tevoren e-mailen of bellen (aanbevolen wanneer u een Engelssprekende gids wilt). Tel. 75-364-2488 / [email protected]. U kunt een rondleiding boeken bij een van de reisbureaus in Lençois (in het nationale park Chapada da Diamantina). De maximale grootte van een groep is zes, de grot is dagelijks geopend van 9.00 tot 18.00 uur en de prijs is afhankelijk van welke grotten u wilt bezoeken.