"Bowditch is de Grey's Anatomy for navigation", zegt Gerard Clifford, een maritiem veiligheidsbureau bij de National Geospatial-Intelligence Agency. "Ik ging naar de U.S. Merchant Marine Academy, en toen mijn sectie allemaal in de boekhandel stond, werden we bestookt met boeken. Veruit het zwaarste en grootste boek dat we ontvingen was Bowditch. '
Clifford heeft een foto die hij bijhoudt, van een officier die opnieuw in dienst treedt bij de marine. Tijdens de ceremonie heeft de officier de keuze om zijn eed op een Bijbel of ander betekenisvol boek te zweren. "Hij heeft zijn hand op een exemplaar van Bowditch."
Officieel is het boek getiteld De Amerikaanse praktische navigator, maar het wordt vaker Bowditch genoemd naar Nathaniel Bowditch, het jonge wonderkind dat de oorspronkelijke editie van 1802 schreef. Twee eeuwen lang hebben kopieën van dit boek zich gevestigd op de bruggen van schepen die de aarde omcirkelden en hielpen zeelieden veilig van plaats tot plaats te begeleiden. Het was de grondtekst van de Amerikaanse scheepvaart, 213 jaar lang, een atypisch lange regeerperiode voor een wetenschappelijk handboek.
De originele frontispice van Bowditch (Afbeelding: NGA)
Nathaniel Bowditch maakte vijf zeereizen in zijn carrière als mariner, naar havens als Lissabon, Madeira, Manila, Cadiz, Batavia en Sumatra. Zijn beroemdste navigatiefunctie kwam aan het einde van zijn laatste lange reis, in 1803. Hij zeilde terug naar huis naar Salem, Massachusetts, op een onstuimige kerstmiddag, waar sneeuw en mist zichtbaarheid uitzochten en er waren maar weinig aanwijzingen om een veilig door de gevaren van de haven varen. De veiligere keuze zou zijn geweest om te wachten, verder van de kust, om te landen toen de storm klaarde. Maar Bowditch was zeker van zijn berekeningen.
Hij nam de controle over het schip en bleef kijken naar de plek waar een licht zou moeten verschijnen, op Baker's Island, bij de ingang van de haven. En dan, voor slechts een moment, viel de sneeuw op en hij zag het. Hij wist precies waar hij was, hij liep op koers en hij maakte het veilig terug naar zijn geboorteplaats.
De familie Bowditch woonde al generaties lang in Salem tegen de tijd dat Nathaniel in 1773 werd geboren, maar zijn vader, Habakuk, was in tegenspoed geraakt, verloor twee schepen en probeerde een leven als een kuiper samen te schaven, terwijl hij houten huishoudelijke voorwerpen, zoals gebruiksvoorwerpen en vaten. Toen hij twaalf was, begon Nathaniel te werken bij een bedrijf dat schepen afsloot, en hij leerde de kunst van navigatie op 13, van een oude zeeman.
Als tiener was Bowditch geobsedeerd door wiskunde en werd het gezien als een wonderkind over het onderwerp. Hij leerde zichzelf Frans, Grieks, Latijn, Spaans en Duits. Toen hij 16 was, begon hij Newton's te studeren Principia en vond een fout in de beroemde tekst. Tegen de tijd dat hij daadwerkelijk om 21 uur naar zee ging, had hij de stad Salem onderzocht, een barometer ontworpen en een fatsoenlijke almanak samengesteld.
Een navigatiekaart (Afbeelding: NGA)
In de jaren 1790, toen de zeevarende carrière van Bowditch begon, was de meest nauwkeurige manier om de positie van een schip te bepalen door hemelvaart. Maar om de sterren en de maan als perfecte gids te gebruiken, vereiste complexe wiskunde, die de vaardigheden van de meeste zeilers te boven ging. In plaats daarvan gebruikten ze blunter navigatiehulpmiddelen en vertrouwden ze erop De praktische navigator, een gids door John Hamilton Moore, een Britse instructeur van navigatie.
Bowditch begon ook met een beroep op dit boek. Maar al snel vond hij er fouten in en herschreef hij de meest nuttige tabellen van het boek. Hij begon ook een vereenvoudigde manier uit te werken om de maanafstanden te berekenen, tussen de maan en een ster of planeet, die dan zou kunnen worden gebruikt om de lengtegraad te bepalen, zelfs door zeilers die geen wiskundige genieën waren.
Rond dezelfde tijd probeerde een uitgever in New England, Edmund Blunt, Moore's te updaten Praktische navigator en geef een Amerikaanse editie uit. Hij huurde Bowditch en andere navigatie-experts in om door de originele tekst heen te kammen voor fouten; in die eerste Amerikaanse editie, gepubliceerd in 1799, droeg Bowditch ook een hoofdstuk bij met zijn vereenvoudigde strategie voor het bepalen van de lengtegraad van maanafstanden. Voor de volgende Amerikaanse editie, gepubliceerd in 1802, maakte Bowditch zoveel correcties en toevoegingen aan het werk van Moore dat Blunt het als een geheel nieuw boek publiceerde: De nieuwe Amerikaanse praktische navigator, door Nathaniel Bowditch.
Nathaniel Bowditch (Afbeelding: Gilbert Stuart / Wikimedia)
Er is nog steeds een gedeelte over hemelnavigatie in de 2002-editie van Bowditch, de meest recente update, hoewel deze aanzienlijk is geslonken gedurende 200 jaar. De basis wiskunde is misschien hetzelfde, maar de details en de precisie zijn verbeterd. Het vertelt nog steeds zeelieden hoe ze langs kustlijnen en loodsschepen moeten varen, maar heeft nu enorme delen op radar en andere moderne hulpmiddelen om een schip veilig van de ene naar de andere plek te krijgen.
"Nu, wanneer je hemelse navigatie leert, krijg je deze grote vellen papier, en er zijn al deze factoren die in de formule gaan die je gebruikt om de uiteindelijke positie te berekenen", zegt Clifford.
Clifford, samen met collega's van de Coast Guard, National Oceanic and Atmospheric Administration, de marine en andere delen van de regering, werkt momenteel aan de volgende grote update van het boek, die gepland staat in 2017. Bowditch's oorspronkelijke Amerikaanse uitgever Blunt , bleef uitgaven publiceren tot de Amerikaanse overheid het copyright in 1867 kocht en nam het werk over om de inhoud van het boek actueel te houden. Tegenwoordig heeft het betrekking op een enorme hoeveelheid moderne kennis: elektronische navigatie, radiogolven, elektronische kaarten, navigatiebeveiliging, oceanografie, meteorologie en meer - alles wat in de hedendaagse navigatiekunst wordt gebruikt. Deze volgende update wordt niet eens als een boek gepubliceerd: de NGA is van plan om deze elektronisch uit te geven.
Op dit moment willen Clifford en zijn collega's ideeën verzamelen over wat kan en moet worden bijgewerkt in Bowditch, van experts over de hele breedte van de wetenschap die over navigatie gaat. Maar zelfs als de gids blijft morphen om de moderne wereld te bevatten, is de kern van het werk van Nathaniel Bowditch er nog steeds.
"Er is veel bezorgdheid dat studenten die nieuw zijn in navigatie te afhankelijk worden van elektronische navigatiemiddelen," zegt Clifford, "dat ze niet uit het raam voor hen kijken, en dat ze hun positie niet verifiëren."
"De Amerikaanse marine had de hemelnavigatie van hun curriculum laten vallen, maar ze hebben dat nu opnieuw geïntroduceerd," zegt hij. "Ze begrijpen dat je die mogelijkheid moet hebben als back-up en om de elektronische navigatie te bevestigen."
Mariners moeten, zelfs in de 21e eeuw, nog steeds weten wat ze zien als ze naar de sterren kijken.
Bowditch, 2002 (Foto: NGA)